Hiện nay, nhiều Doanh nghiệp tại Việt Nam đang muốn tiếp cận ngành sản xuất hóa chất Nicotine(C10H14N2) dạng dung dịch để làm nguyên liệu cho sản phẩm thuốc lá điện tử, tuy nhiên lại gặp những vướng mắc vì sự thiếu sót trong quy định của pháp luật hiện hành. 

Ở thời điểm hiện tại, pháp luật hiện hành chưa có quy định cụ thể về thuốc lá điện tử cũng như quy định về kinh doanh, sản xuất thuốc lá điện tử mà mới chỉ có quy định về kinh doanh, sản xuất thuốc lá và các chế phẩm khác của thuốc lá. Cụ thể, tại Khoản 2 Điều 3 Nghị định số 67/2013/NĐ-CP ngày 27/6/2013 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá về kinh doanh thuốc lá, quy định (“Nghị định 67/2013”): “Sản phẩm thuốc lá là sản phẩm được sản xuất từ toàn bộ hay một phần nguyên liệu thuốc lá và được chế biến dưới dạng thuốc điếu, xì gà, thuốc lá sợi dùng để hút tẩu và các dạng sản phẩm khác dùng để hút, nhai, ngửi”. Nguyên liệu thuốc lá theo quy định pháp luật bao gồm lá thuốc lá dưới dạng rời, tấm đã sơ chế tách cọng, sợi thuốc lá, cọng thuốc lá và nguyên liệu thay thế khác dùng để sản xuất thuốc lá. Bên cạnh đó, theo ông Chu Xuân Kiên, Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trưởng (QLTT) Hà Nội có nói: “thì hiện các cơ quan chức năng chưa có hướng dẫn cụ thể xác định mặt hàng thuốc lá điện tử có được quản lý như mặt hàng thuốc lá điếu hay không (có thuộc các dạng khác dùng để hít, ngửi)”. 

Quyết định 27/2018/QĐ-TTg ngày 6/7/2018 của Thủ tướng Chính phủ về hệ thống ngành kinh tế Việt Nam hiện nay chỉ ghi nhận sản xuất sản phẩm thuốc lá bao gồm: 

- Sản xuất thuốc lá, gồm: Chế biến lá thuốc lá thành sợi thuốc lá; Sản xuất thuốc lá và các sản phẩm từ thuốc lá như: thuốc lá điếu; Sản xuất thuốc lá đã được đồng hoá hoặc đã được chế biến; và 

- Sản xuất thuốc hút khác gồm: Xì gà, thuốc lá hút tẩu, thuốc lá nhai, thuốc lá rê. 

Như vậy, nếu xếp “thuốc lá điện tử” thuộc sản phẩm thuốc lá thì có thể xếp vào nhóm các sản phẩm khác dùng để hút theo quy định tại khoản 2 Điều 3 Nghị định 67/2013 và Nicotine là nguyên liệu khác dùng để sản xuất thuốc lá và việc sản xuất Nicotine được hiểu là chế biến nguyên liệu thuốc lá, nên thuộc sự điều chỉnh chuyên ngành của Luật phòng, chống tác hại thuốc lá 2012 và các văn bản hướng dẫn thi hành.

Trong khi đó, theo quy định tại Nghị định 113/2017/NĐ-CP ngày 09/10/2017 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Hóa Chất thì chất Nicotine (C10H14N2) là một hóa chất nằm trong Danh mục hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực công nghiệp, thuộc sự điều chỉnh của Luật Hóa chất 2007. 

Tuy nhiên, do hiện nay chưa có quy định chi tiết phân loại sản phẩm và quy định chi tiết hướng dẫn điều kiện sản xuất thuốc lá điện tử và nguyên liệu thuốc lá điện tử, nên việc xem xét xếp thuốc lá điện tử và nguyên liệu thuốc lá điện tử thuộc loại sản phẩm nào và chịu sự điều chỉnh của quy định chuyên ngành nào sẽ phụ thuộc vào quan điểm của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Trên thực tế, trong quá trình thực hiện thủ tục đăng ký đầu tư và các thủ tục kinh doanh sản phẩm thuốc lá điện tử, doanh nghiệp cũng có thể gặp phải các quan điểm áp dụng pháp luật khác nhau giữa cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Trong đó, cơ quan quản lý đầu tư có thể sẽ xin ý kiến của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Công Thương, Bộ Công An hoặc/và Bộ Y tế để xin hướng dẫn, ý kiến đối với việc sản xuất và xuất khẩu sản phẩm là chất Nicotine. Điều này không chỉ gây khó khăn cho Doanh nghiệp về mặt thực hiện thủ tục đăng ký đầu tư, thủ tục đăng ký kinh doanh cũng như trong quá trình xin ý kiến các cấp bộ cơ quan Nhà nước, rườm rà về quy trình thực hiện mà cũng gây khó khăn cho các Cơ quan nhà nước có thẩm quyền khi được các Doanh nghiệp xin cấp phép đầu tư sản xuất trong lĩnh vực này. Do đó, hệ thống văn bản pháp luật của Việt Nam cần sớm có những quy định bổ sung về và sản xuất, kinh doanh cũng như quản lí sản phẩm dạng “Thuốc lá điện tử“. 

Dù hiện nay vẫn chưa có cơ sở chứng minh mặt hàng này có thực sự gây nguy hại cao đến người sử dụng hay không. Tại Việt Nam, sản phẩm này đang được quảng cáo gây hiểu nhầm như là không gây hại và có tác dụng thay thế thuốc lá thông thường. Tuy nhiên Bộ Y tế đang xem xét đề xuất với Chính phủ cấm hoàn toàn việc sử dụng thuốc lá điện tử  nên các Nhà đầu tư cần xem xét cân nhắc trước khi quyết định tham gia đầu tư vào ngành nghề này bởi chắc chắn sẽ gặp nhiều khó khăn, rào cản trong cả hiện tại lẫn tương lai.